Dura lex, sed lex, czyli twarde prawo, ale prawo – rzymska zasada prawnicza, wyrażająca absolutną nadrzędność norm prawa, zgodnie z którą należy bezwzględnie przestrzegać przepisów prawa, włącznie z eliminowaniem np. klauzul niedozwolonych w umowach B2C.

Umowy zawierane są po to, aby można było dochodzić swoich praw, ale także po to, żeby móc skutecznie się bronić w sytuacji, gdy dojdzie do rozprawy. Warto się zabezpieczać, warto dokumentować transakcje, warto komunikować się z klientem, i wreszcie warto przestrzegać przepisów prawa. Coraz częściej dochodzi do sytuacji, w których zarówno konsumenci, jak i klienci są roszczeniowi. Potrafią oni bezwzględnie egzekwować swoje prawa i przysparzać niemałych kłopotów przedsiębiorcom zajmującym się sprzedażą stolarki budowlanej. Nieznajomość prawa nikogo nie tłumaczy i nie może być używana jako argument, szczególnie jeśli stroną jest firma. Ostatnia nowelizacja prawa miała miejsce 1 stycznia 2023 r. i nie należy jej bagatelizować. Dlaczego? Na to pytanie odpowie mec. Tomasz Waszkiewicz.

Grzegorz Cendrowski: Panie mecenasie, czego dotyczą najważniejsze zmiany w prawie konsumenckim, które weszły w życie 1 stycznia 2023 roku?
Tomasz Waszkiewicz: Najważniejsze zmiany to przede wszystkim wprowadzenie do polskiego porządku prawnego długo oczekiwanych: Dyrektywy Omnibus, wdrożonej do polskiego porządku prawnego Ustawą z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Poz. 2581), a także Dyrektywy towarowej i cyfrowej, które zostały wprowadzone Ustawą z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. Poz. 2337).
Powyższe regulacje prawne są wynikiem implementacji ww. prawa unijnego i mają na celu ujednolicenie przepisów dot. przede wszystkim rynku B2C na terenie całej Unii Europejskiej w zakresie nowych zasad związanych z prezentowaniem tzw. ceny wyjściowej przy informowaniu o obniżce ceny towaru lub usługi; zasad weryfikowania pochodzenia opinii konsumentów; nowych obowiązków informacyjnych, które trzeba będzie realizować względem konsumenta; w tym nowego „pakietu informacyjnego”, jaki muszą realizować platformy internetowe; nowej sekwencji uprawnień konsumenckich przy odpowiedzialności za zgodność towaru z umową – tzw. nowe zasady procesu reklamacyjnego.

Grzegorz Cendrowski: Gdyby miał Pan wskazać największe zagrożenia dla branży stolarki w kontekście nowelizacji prawa, to co by to było?
Tomasz Waszkiewicz: W dotychczasowej praktyce zawodowej miałem okazję zaobserwować, że największym problemem jest nadal brak odpowiednich narzędzi prawnych stosowanych przez branżę stolarki zarówno w relacji B2C, jak i B2B. Zawsze powtarzam swoim klientom, że dobrze skonstruowana dokumentacja prawna, począwszy od etapu ofertowania i formułowania zamówienia przez samą umowę sprzedaży czy o dzieło, a także zabezpieczająca poprawny proces reklamacyjny, to wartość dodana w ich działalności. Posługiwanie się takimi dokumentami w branży jest bowiem pozytywnie oceniane nie tylko przez moich klientów, ale przede wszystkim przez ich kontrahentów – usprawnia sam proces sprzedaży czy wykonania usługi, ale także w sposób jednoznaczny i klarowny określa uprawnienia i obowiązki stron w przypadku ewentualnej reklamacji. Niestety często zdarza się, że w sytuacjach spornych brakuje odpowiednich dokumentów. To z kolei skutkuje tym, że rosną koszty, a sam proces rozwiązania ewentualnego sporu niepotrzebnie się wydłuża.

Grzegorz Cendrowski: Klienci są roszczeniowi, i to zarówno ci biznesowi, jak i ci prywatni – konsumenci. Jak najlepiej się zabezpieczać?
Tomasz Waszkiewicz: Tak jak wyżej wspomniałem, najlepszym rozwiązaniem jest poprawnie skonstruowana dokumentacja dotycząca wszystkich etapów współpracy z kontrahentem: od oferty po sprzedaż i na wypadek ewentualnej reklamacji. Oczywiście można zdać się na ustalenia ustne, ale niestety z doświadczenia wiem, że w przypadku ewentualnego sporu często te ustalenia są trudne do wykazania, a w przypadku nowych regulacji, gdy po drugiej stronie występuje konsument, często to właśnie na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek udowodnienia swoich racji.

Grzegorz Cendrowski: Umowy prawne zabezpieczają najlepiej. Co warto, a czego nie wolno w nich zawierać?
Tomasz Waszkiewicz: Poprawnie skonstruowana umowa nie powinna zawierać zapisów sprzecznych z przepisami ogólnie obowiązującymi. Ważne, aby wystrzegać się tzw. klauzul niedozwolonych, które w relacjach z konsumentem, ale również B2B w skrajnym przypadku mogą doprowadzić nawet do nieważności całej umowy. Z drugiej strony warto, aby umowa była sporządzona w sposób zrozumiały nawet dla osoby nieobeznanej z prawniczymi tekstami. Z własnego doświadczenia wiem, że jest to doceniane przez kontrahentów, którzy dzięki temu są świadomi swoich praw i obowiązków.

Grzegorz Cendrowski: W jaki sposób umowa chroni nas w przypadku ewentualnego sporu w sądzie?
Tomasz Waszkiewicz: Umowa to fundament wzajemnych relacji stron, które ją zawarły. Oczywiście wiele umów może być zawieranych w formie ustnej, lecz z doświadczenia wiem, że najlepiej zabezpiecza (choćby dla celów dowodowych) umowa pisemna. Dobrze skonstruowana umowa w sposób jednoznaczny i klarowny określa: strony, które ją zawarły, przedmiot, tj. to, na co strony się decydują oraz wynagrodzenie czy cenę, jaką ustalają. Poprawnie skonstruowana umowa zawiera również dodatkowe zapisy wymagane w zależności od tego, czy mamy do czynienia z kontrahentem: konsumentem, osobą fizyczną, która prowadzi działalność gospodarczą i stosuje się do niej odpowiednio przepisy dot. konsumentów (B2C) czy też innym przedsiębiorcą (B2B). W przypadku ewentualnego sporu sądowego umowa pisemna ułatwia ocenę stanu faktycznego oraz wykazanie i udowodnienie swoich racji.

Grzegorz Cendrowski: Sprzedaż w internecie staje się coraz bardziej popularna. Czy jest coś, na co powinniśmy szczególnie zwrócić uwagę z punktu widzenia prawa?
Tomasz Waszkiewicz: Zdecydowanie tak. Coraz więcej naszej aktywności przenosi się na pole wirtualne – do internetu. Taki proces zauważa również ustawodawca, wprowadzając coraz to nowe regule dotyczące tego rynku. Począwszy od nowych zasad związanych z prezentowaniem tzw. ceny wyjściowej przy informowaniu o obniżce ceny towaru lub usługi poprzez wprowadzenie zasad weryfikowania pochodzenia opinii konsumentów po wprowadzenie nowych obowiązków informacyjnych, które trzeba realizować względem konsumenta; w tym nowego „pakietu informacyjnego”, jaki muszą realizować platformy internetowe.
Reasumując, może będzie to oczywiste, lecz proszę pamiętać, że prawo to nie tylko przywilej, ale również źródło wielu obowiązków, dlatego należy go przestrzegać w kontekście każdej sprzedaży, montażu czy serwisu.

Grzegorz Cendrowski: Bardzo dziękujemy za rozmowę. Wszystkie potrzebne dokumenty prawne, takie jak umowy sprzedaży B2B, B2C, umowy na montaż, serwis  etc. na rynek polski, niemiecki lub francuski są dostępne u nas. Wystarczy napisać do nas TAK – Umowy na adres: marketing@stolarkavip.pl, a my zwrotnie prześlemy kompletny katalog umów, z których będziecie mogli wybrać te, które są najbardziej państwo potrzebne. Zapraszamy także do kontaktu telefonicznego pod nr 531 561 202.
Tomasz Waszkiewicz: Bardzo dziękuję za zaproszenie.

Tomasz Waszkiewicz – adwokat, członek Izby Adwokackiej w Białymstoku. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie w Białymstoku, a w 2012 r. zrobił aplikację adwokacką. W latach 2007–2009 odbył stypendia na Wydziałach Prawa Uniwersytetu Abertay Dundee (Wielka Brytania) oraz Uniwersytetu w Mariborze (Słowenia). Zdobył tytuł Bachelor of Arts-LLB w dziedzinie europejskiego prawa finansowego. Posiada duże doświadczenie w prowadzeniu procesów cywilnych, karnych oraz negocjacji. Specjalizuje się w zagadnieniach prawa cywilnego, ze szczególnym uwzględnieniem problemów dochodzenia roszczeń reklamacyjnych.  Od ponad 10 lat działa w branży stolarki okiennej i drzwiowej jako specjalista w zakresie relacji B2B i B2C.  Ma doświadczenie w zakresie postępowania administracyjnego, w szczególności przed organami podatkowymi. Prowadzi również bieżącą obsługę prawną przedsiębiorstw i fundacji.